بسیاری از کالاهایی که بطور روزمره از آنها استفاده می‌کنیم، می‌توانند ریزپلاستیک‌ها را وارد رژیم غذایی ما کنند. میکروپلاستیک‌ها به قدری گسترده شدند که ردیابی آنها دشوار است. این ذرات ریز، از شکسته شدن پلاستیک‌های بزرگتر منشا می‌گیرند و با حملات قلبی، مشکلات باروری و سرطان مرتبط هستند.
تحقیقات همچنین نشان داده که آنها ممکن است تعداد اسپرم‌ها را در بدن مردان کاهش دهند.
بر اساس تحقیقی که درسال ۲۰۱۹ میلادی در کانادا انجام شد، انسان‌ها سالانه تا ۵۲ هزار ذره میکروپلاستیک مصرف می‌کنند.
اما این مواد چگونه وارد بدن می‌شوند و فعالیت ارگان‌های مختلف را کم یا متوقف می‌کنند.
در این مطلب به ابتکاراتی اشاره شده که می‌توان به کمک آنها از افزایش ذرات میکروپلاستیک در محیط خانه جلوگیری کرد و برای وسایل حامل آنها، جایگزین بهتری یافت.
۱- تخته‌های خردکن پلاستیکی
اگرچه این ذرات را در همه جا می‌توان یافت اما آشپزخانه‌ها یکی از مهم‌ترین مکان‌های تجمع و گسترش ریزپلاستیک‌ها هستند؛ بنابراین برای مبارزه با آنها نیز باید از آشپزخانه‌ها شروع کرد.
تخته‌های خردکن پلاستیکی یکی از ابزارهایی هستند که می‌توانند میکروپلاستیک‌ها را وارد غذاها کنند.
بر اساس مطالعه‌ای که توسط انجمن شیمی آمریکا (ACS) انجام شده، تخته‌های خردکن به تنهایی می‌توانند انسان را در معرض ۷۹.۴ میلیون میکروپلاستیک پلی‌پروپیلن (نوعی پلیمر پلاستیکی) قرار دهند.
به نظر می‌رسد که تخته‌های خردکن شیشه‌ای یک جایگزین مقرون به صرفه برای این کالاها باشند که به راحتی نیز تمیز می‌شوند و معمولاً فاقد میکروپلاستیک هستند. برخی از برندها نیز تخته‌های خردکن فاقد پلاستیک تولید کرده‌اند که در واقع از الیاف کاغذی بادوام ساخته شده است.
۲. ظرف‌های ویژه مایکروویو
محصولات پلاستیکی با برچسب «مطلوب در مایکروویو» نیز می‌توانند مقادیر قابل توجهی میکروپلاستیک را هنگام گرم شدن مواد غذایی آزاد کنند.
تحقیقی که در سال ۲۰۲۳ میلادی توسط محققان دانشگاه نبراسکا-لینکلن انجام شد، نشان داد که در هر سانتی‌متر مربع از برخی از غذاهای کودک بسته‌بندی شده در ظروف پلاستیکیِ دارای برچسب «ایمن در مایکروویو» تا ۴ میلیون میکروپلاستیک وجود دارد.
همچنین مطالعاتی که به کمک میکروسکوپ انجام شد، نشان داد که این ذرات تا ۷۵ درصد از سلول‌های کلیه کشت‌شده را می‌کشند که نگرانی‌ها درباره اثرات بالقوه این مواد بر سلامت انسان را بطور قابل توجهی افزایش داد.
بر اساس گزارش آکادمی اطفال آمریکا، یک روش مهم دیگر برای جلوگیری از مصرف ناخواسته ریزپلاستیک‌ها، خودداری از استفاده از ظروف بسته‌بندی‌های حاوی ترکیب شیمیایی فتالات، استایرن و بیسفنول است که انواع مواد شیمیایی مرتبط با پلاستیک‌های مختلف هستند.
۳. چگونه ریزپلاستیک‌ها را از تکه‌های یخ دور نگه داریم
همانطور که میکروپلاستیک‌ها در آب بطری یافت می‌شوند، مکعب‌های یخ پلاستیکی نیز می‌توانند باعث آلودگی آب شوند.
تحقیقات نشاد داده که «انجماد پلاستیک» نیز می‌تواند باعث شود میکروپلاستیک‌ها به داخل آب نفوذ کنند، مشابه فرآیندی که در پلاستیک‌های گرم شده دیده می‌شود.
به همین دلیل در سال‌های اخیر برخی سراغ یک گزینه پایدارتر رفته‌اند که مکعب های کوچک براق فولادی هستند. این قطعات ضدزنگ نه تنها زیبایی نوشیدنی‌ها را افزایش می‌دهند، بلکه سریع‌تر سرد می‌شوند و یخ می‌زنند.
سینی‌های یخ سیلیکونی نیز یک جایگزین خوب محسوب می‌شوند که بسیاری آن را سالم‌تر و کار با آنها را آسان‌تر می‌دانند.
۴- انتخابی بد به نام لیوان‌های کاغذی
اگرچه گمان می‌رود که لیوان‌های کاغذی با محیط زیست سازگارتر هستند، اما آنها نیز منجر به تولید آلودگی‌های پلاستیکی می‌شوند.
در واقع برای جلوگیری از نشت آب از این لیوان‌ها، آنها به لایه‌ای از درزگیر نیاز دارند که معمولاً از ۱۰ درصد پلی اتیلن با چگالی بالا یا اچ‌دی‌پی‌ای (HDPE) تشکیل شده است.
بازیافت لیوان‌های کاغذی نیز به دلیل ضرورت جداسازی لایه HDPE از کاغذ مشکل است و این فرآیند را پیچیده می‌کند.
همچنین استفاده از لیوان‌های کاغذی برای نوشیدنی‌های گرم می‌تواند منجر به آزاد شدن مواد شیمیایی مختلف شود. در مطالعه‌ای در سال ۲۰۲۱ میلادی مشخص شد که این لیوان‌ها می‌توانند مواد خطرناکی مانند فلوراید، کلرید، سولفات و نیترات را آزاد کنند.
برای حل این مشکل، می‌توان از یک فلاسک فولادی ضد زنگ استفاده کرد که نه تنها برای محیط زیست مفید است بلکه خطر تولید ریزپلاستیک‌ها را نیز کاهش می‌دهد.
۵- چای‌های کیسه‌ای
چای‌های کیسه‌ای هم می‌توانند میکروپلاستیک‌ها را وارد دمنوش صبحگاهی شما کنند؛ زیرا بسیاری از این کیسه‌های چای با پلاستیک پلی پروپیلن ساخته می‌شوند و حتی چای کاغذی کیسه‌ای نیز می‌تواند حاوی رگه‌هایی از پلاستیک باشد.
تحقیقات منتشر شده در سال ۲۰۲۳ میلادی توسط دانشگاه علوم بهداشت داو (Dow) در پاکستان ، نشان داد که چگونه آب داغ مورد استفاده برای دم کردن چای می‌تواند میلیون‌ها ریزپلاستیک را از این کیسه‌ها آزاد کند. بر اساس این تحقیقات، یک فنجان چای کیسه‌ای می‌تواند حاوی ۳.۱ میلیارد نانوپلاستیک باشد.
چای کیسه‌ای ممکن است حاوی مواد مضر دیگری از جمله ترکیبات فلوئور، آرسنیک، نمک‌های رادیوم، آلومینیوم، مس، سرب، جیوه، کادمیوم، باریم و نیترات نیز باشد.
به همین دلیل است که مصرف چای فله آنهم در یک قوری چدنی یا سفالی و با یک صافی فلزی توصیه می‌شود. برخی نیز استفاده از کیسه‌های چای پنبه‌ای یا صاف کردن چای به کمک یک کتان ارگانیک را توصیه می کنند.
با این ابتکارات کوچک، آشپزخانه شما کمتر در معرض خطر آلودگی به میکروپلاستیک‌ها قرار خواهد گرفت.
